Unudulmuş unudulmazlar 

KƏLBƏCƏRƏ GEDİRİK, TAHİR!

Sən ki, həmişə öndə olardın, haradasan, ay dağlarda ürəyini qoyub gələn eloğlum...

Hamıdan daha çox haqqın çatırdı ki, Murovdağı ilk aşıb dağılan yurduna ayaq basasan, axı, 5-6 il idi ki, "çomaqla" qoruyurduq o dağları, qardaş...

Yerin hər zaman görünəcək

HAŞİYƏ:  Allah sənə rəhmət eləsin, qardaş! Yerin həmişə görünür hər yerdə. Kəlbəcəri canıyla-qanıyla qoruyan əmioğlu, son ümidlərinin qırıldığı gün - 1993-cü il aprelin 2-də Aşağı Qılınclı kənd məktəbinin yanında, Murovdağı aşmağa hazır olan gözüyaşlı kəlbəcərlilərin qəm karvanının qarşında sarsıldığının şahidiyəm. Bizi-sizi aldadırdılar ki, Bakıdan kömək gəlir. Sən də buna inanırdın. Camaat da sənə inanırdı. Sən onların birinə çevrilmişdin o gün, Tahir! Nə "gedin", nə də "olmaz!"-deyə bilmirdin. Xocalı soyqırımını bilirdin. Ona görə də kəlbəcərlilərinin dar ayaqda yanında olmağı daha üstün bildin. Murovdağı isə son aşanlardan biri, göz yaşları Murovdağda donan komandir, igid qardaşım, sən necə yata bilirsən illərdir qara torpaqda?! 
Qalx, Tahir, qalx!! Kəlbəcərə ilk getməyə layiq oğul, yatma, nolar!! Əllərinlə qurub- tikdiyin ev-eşiyin, kənd-kəsəyin, yurd-yuvan darmadağın olsa da, qalx!!
Qoymadılar yaşayasan, namərd, nakəslər, səni əlimizdən (elimizdən) aldılar! Sən general idin yaşasaydın. Elə bax general Polad Həşimov kimi sevirdin Vətən oğullarını - sən də Birinci Qarabağ Savaşlarında ön sırada döyüşdün, Vətəni silah-sursatsız qoruyurdunuz! Bunu danmaq olarmı?! 
Yat, qardaşım, yat, onsuz da bu torpaq hər yerdə yaxşılarımızı əlimizdən alıb aparıb. Vətənin şəhid komandirlərindən biri kimi, sən Vətənin savaş tarixinə adını onsuz da silinməz yazdırdın, Kəlbəcərinə ancaq ruhu qovuşan igidim, fəxrim, kəndimizin komandir oğlu!

****
Allah sənə rəhmət eləsin, qardaş! Yerin həmişə görünür hər yerdə. Kəlbəcəri canıyla-qanıyla qoruyan əmioğlu, son ümidlərin Qılışlı kəndində, MUrovdağı aşmağa hazır olan gözüyaşlı kəlbəcərlilərin qəm karvanının qarşında sarsıldığının şahidiyəm. Bizi-sizi aldadırdılar ki, Bakıdan kömək gəlir. Sən də bu na inanırdın. Camaat da sənə inanırdı. sən  onların birinə çevrilmişdin o gün, Tahir! Nə "gedin", nə də "olmaz!"-deyə bilmirdin. Xocalkı soyqırımını bilirdin. Ona görə də kəlbəcərlilərinin dar ayaqda yanında olmağı daha üstün bildin. Murovdağı isə son aşablardan, göz yaşları Murovdağda donan  komandir, igid qardaşım, sən necə yata bilirsən  illərdir?! Qalx, Tahir, qalx!! Kəlbəxcərə ilk getməıyə layiq oğul, yatma, nolar!! Əllərinlə qurub- tikdiyin ev-eşiyin, kənd-kəsəyin, yurd-yuvan darmadağın olsa da, qalx!!Qoymadılar yaşayasan, namərd, nakəslər, səni əlimizdən (elimizdən) aldılar! Sən general idin yaşasaydın. Elə bax general  Həşimov kimi sevirdin Vətən oğullarını- sən də Birinci Qarabağ Savaşlarında ön sırada döyüşdün, Vətəni silah-sursatsız qoruyurdunuz! Bunu danmaq olarmı? Yat, qardaşım, yat, onsuz da bu torpaq hər yerdə yaxşılarımızı əlimizdən alıb aparıb. Vətənin şəhid komandirlərindən biri kimi, sən Vətənin savaş tarixinə adını silinməz yazdırdın!
Vətənə vətəndaş  olmaq üçün əsas şərt o deyil ki, orada yaşayasan, onun havasını udub, təşnələnmiş sinəni suyu ilə soyudasan, yağışında, tufanında, boranında donasan, dağlarının gədiklərində, qayalar başında  heykələ dönəsən. Bunlar onsuz da hər kəsə həmişə nəsib olmayan (amma bir zamanlar yaşanmış) bəxtəvərlikdir. Çünki Vətənin  hər daş-qayasını, çöl-çəmənini od baxışlarınla oxşayırsan. Deməli, Vətən daşının, qayasının mamırı olmaq qürbət həsrətini yaşamamaq deməkdir. Sevimli şairimiz Məmməd Araz məhz bu baxımdan Azərbaycan təbiətinin hər qarışını, gülünü-çiçəyini, çölünü-çəmənini misralarında çələngə çevirmişdir. Məmməd Aslan isə özünü «təbiətin süd qardaşı» saymışdır. 
Elin çoxşaxəli söz dühası, obrazlı deyim tərzi, sənət gülşəni nələr göyərtməmiş?!  Buradan qida alanlara, bar-bəhrə yığanlara - bəşər mədəniyyətinn incilərini yaradanlara nələr verməmişdir, ilahi?! Demək, elin yaddaşında yaşayanlar həm tarixcə qədim, həm də el sənətinə bağlılığına görə zəngin material verir. El yaddaşnı dindirməyi bacaran, ondan ustalıqla faydalana bilən  söz sərraflarının yaradıcılığı xalqın özü qədər ömürlü, dili qədər şirin, məntiqi inandırıcı və kəsərlidir.
İlham çeşməsini təbiətin əsrarəngiz gözəlliklər diyarında axtaranlar səhv etməyiblər. Belə əlçatmaz ülvi məkanlardan biri olan Kəlbəcərdə də yazıb-yaradanlar az olmayıb. Tarixlərə soraq salmaq, Vətən təbiətinin füsunkarlığından doğan haqlı qürur, sinəsi səngərləşən sərt dağlarımız, sal qayalarımız, şır-şır bulaqlarımız, soykökümüz, dünənimiz–bu günümüz, barımız-bərəkətimiz xalq poeziyasından yazılı ədəbi nümunəyə ayaq açmışdır.
Qəlbi poetik duyğulu insanın qəribə bir dünyası var: ümidsizləşəndə, qəlbini qəm-kədər, sevinc çuğlayanda təbiətə üz tutur: gözəllikləri  yaşayır, hisslərini digərləri ilə – oxucuları ilə bölüşməyə tələsir. Çünki tutumlu poetik deyimlərdə təbiət gözəlliklərinə çulğaşmış insan mənəviyyatı, fərdi fəal düşüncələri boylanır. Hisslərin təbii axarında meşələr pıçıldaşır, çiçəklər öpüşür,  qayaların göz yaşının ətri bulaqlardan dadılır.
Kəlbəcər kimi cənnət-məkan bir diyarda yaşayanların da  təbii ki, haqqı yox idi ecazkar mənzərəli təbiətindən ilham almasın, şer yazmasın. Bu behişt  yurdun təbiətinin özü də şair idi, sanki. Tərtər, Tutqu, Qamışlı və neçə-neçə dağların mürgülü gecələrinin bağrını yaran dəlisov çaylar həm də burada gecə-gündüz mahnı bəstələyən bəstəkarları xatırladırdı. Sanki sinələrdə, düzənlərdə, yollarda, yamaclarda, yaylaqlarda yaranan və sayı-hesabı bilinməyən yollar-yolağalar, çığırlar-izlər yazılmış, lakin hələ oxunmamış neçə-neçə dastanın misralarıdır; şiş qayalar bu şerlərin «nida»sı, zirvələr «nöqtə»si, boynubükük bənövşə «sual işarəsi», nərgizin ləçəyi  isə «vergülü»dür.
Belə bir ilhamverici diyarda böyüyüb başa çatan, pərvazlanıb uçan, zirvələrə qonmağa çalışan bir çox kəlbəcərli alimlər, şairlər, aşıqlar yazıb-yaratmış, çox şükürlər olsun ki,  bu gün də öz peşələrini məharətlə, sənətkarlıqla davam etdirirlər.

KƏLBƏCƏR - sərvət yatağı
Kəlbəcərin sərvətlərini saymaqla qurtarmaz. Təbii sərvətlər diyarı olması artıq bəşəriyyətə məlumdur. Mənfur ermənilər məhz onun təbii qala olması ilə yanaşı, həm də onun sərvət yatağı olduğuna görə ora göz dikmişdi.
Hələ 1996-cı il aprel ayının 1-də bir qrup kəlbəcərli ziyalılarla görüşündə ulu öndər bildirdi ki, Kəlbəcərin nəinki təbiəti, insanları da sərvətdir. 
Bu, elə-belə, ötəri yerə nitqinə gəlməmişdi ümummilli lider Heydər Əliyevin. Doğrudan da Kəlbəcər torpağında boy atanlar vətənpərvərlikləri ilə də tarix boyu seçiliblər. Bu yerlərin igid, cəsur oğulları, düşmənə sipər qəhrəmanları da az olmayıb. Məhz buna görə zaman-zaman Kəlbəcərə diş qıcayan ermənilər bu dərəyə - dağların qoynuna girə bilməmişdi, ta satqınların el-obalarımızı perik saldıqları o günlərə kimi...
Tarixi və əlamətdar günlərimiz az olmayıb. Bunların sırasına yazılanlardan (əslində, mənim baxışımla) biri də11 dekabrdır. Əlbəttə, bu tarixi gün hər kəsin həyatında bir iz buraxıb gedib: kimisi dönüb ötən və itən illərinə boylanır - sevinib, yaxud heyfsilənməyindən asılı olmayaraq, kimi də gələcəyinin məhz bəlkə də bu gündən başlandığını güman edir.
Mənim həyatımda həmin gün iki şəxsiyyətin özəl ömür səhifələrində mənalıdır. Bunlardan biri ulu öndərimiz Heydər Əliyev, o birisi isə Kəlbəcərdə dünyaya məhz bu gün gəlmiş, həyatını  sevdiyi xalqına bəxş eləmiş, millətinin milli müstəqilliyinə qovuşmaq üçün mücadilə yoluna çıxmış və qəfildən yarıyolda qalmış Tahir Yusif oğlu Mehtiyevdir.
Hər iki şəxsiyyətin adını ona görə qoşa çəkdim ki, onlar ömürlərini və yaşadıqları mənalı həyatlarını xalqına həsr etdilər, biri xalqının ümummilli lideri, Ulu öndəri kimi, o birisi isə...
11 dekabr  tarixi bəlkə də bəşəriyyətdə  çox hadisələrin şahidi olub. Mən isə onlardan yalnız ikisinin üzərində dayanmaq istərdim. Birincisi, ulu öndərin qərib ellərdən Vətəninə, canı qədər sevdiyi xalqına verilən qara xəbər olmuşdu. Digərinin isə düz 60 il öncə dağlar qoynunda, böyük və ulu bir nəslin ocağında  türk çocuğunun dünyaya gəlişindən sevinmişdilər...
Bu, Kəlbəcərin Otaqlı  kəndinin yubileylərini təmtəraqlı keçirə bilmədiyimiz  Tahir Yusif oğlu Mehtiyev idi. 1954-cü il dekabrın 11-də Kəlbəcərin Otaqlı kəndində anadan olmuş, uşaqlıq və gənclik illərini Dikyurdda, Şirinbulaqda, Şişqayada, Bulanda, Göyçə gədiyində, Yaz yurdunda, Çanaqdaşda, Xəndəklərdə, Daşbulaqda,  Ağbulaqda, Qazxanlıda, Qaraqayada, Yeddibulaqlarda, Alagöllərdə... saymaqla qurtarmayan yaylaqlarda, bulaqlar başında keçən  Tahir Yusif oğlunun sonrakı ömür-günü barədə adi sözlərlə nəsə yaza bilmirəm.

TAHİR, istərdim dönək o illərə...
Onunla uşaqlıq illərini keçirən dostları və tələbə yoldaşları, həmfikirləri belə həyacansız danışa bilməzlər. İstərdim dönək o illərə.
... Dikyurdda yaylaqdayıq. Tahirgilən eyni məhəllədə (Çökək məhlədə) alaçıq qurmuşduq. Səhər, günorta, axşam dana-buzov qovurduq. Biçənəklərdəki min bir ləçəkli çül-çiçək zəmisini  ayaqyalın-başaçıq dolaşırdıq. Ayrımın biçənək qoruqçuları bizim “nəfəsimizi kəsir” - dana-buzov “Düz bulağ”a enən kimi gəlib “atdöşü edərək” kəndə aparardılar. Biz də arxasınca 10-12 km yolu qaranəfəs qaçar və hətta şallaq yeyib, yalvarıb-yaxarıb geri qaytarardıq.
Bu işlədə yolgöstərənimiz, hazırcavabımız, baməzəmiz, qaynayıb-qarışanımız Tahir olardı. Necə də bəxtəvərlər imişik, Allah! Atası, dili quran kəlməli Yusif dayının qonaq-qarası ocağının başından əskik olmazdı. Azərbaycanın, hətta  Göyçəmizin hər yerindən dostları-qonaqçıları olardı.  Bu ailə həm ziyalılığı, həm ağsaqqallığı, həm də səxavətliliyi ilə seçilərdi. Yusif dayının atası Mehti kişinin də adının gələndə arvad-uşağın özünü yığışdırmaları barədə az eşitməmişdik. Amma bu ocaqda sonradan dünyaya gələn uşaqlarda həmin zəhm hiss olunmurdu. Onlar kasıb kənd uşaqlarına özlərini elə sevdirmişdilər ki, hamımız onları çox istəyirdik. Böyükləri mənim gəlinbacım (əmim Əlinin ömür-gün dostu ) Şükufə xanım idi. Bacısı Şüşən, qardaşı, Zakir, Məhəmmədəli (sonradan eşitdik ki, adı Zahid imiş), Əbülfəs və sonbeşik Zərqələm idi. Anaları Gülzar xala xalq təbabətinin bilicisi kimi tanınırdı.
Tahir Mehtiyev Azərbaycan Neft-Kimya İnstitunu bitirdikdən sonra hərbi xidmətdə zabit kimi qulluq etdi. İxtisasına uyğun Kəlbəcər Elektrik Şəbəkəsində (“İşıq İdarəsi” deyərdik) çalışırdı.
Zaman və dövran dəyişdi. Bu yerdəyişmələrdə qanlı hadisələr qaçılmaz oldu.  70 illik sovet rejimindən qurtulmaq, azadlığın şirinliyini dadmaq üçün milli istiqlaliyyət uğrunda mübarizə başlayanda Tahir  Mehtiyev də öndə gedənlərdən biri kimi sinəsini irəli verdi. Xalq Cəbhəsinin Kəlbəcər rayon şöbəsində 3-4 nəfərdən biri kimi tanındı. Bu, sadəcə, tanınmaq demək deyildi, Tahir Mehtiyev  azadlıq aşiqi olduğunu hiss etdirir, stereotiplərə qarşı barışmazlığını ortaya qoyurdu.
TAHİR doğulduğu yurdun, el-obanın müdafiəsinə qalxdı!
Bu, həmin günlər idi ki, Kəlbəcər keçmiş imperiyanın işğalçılıq siyasəti nəticəsində təklənmişdi, yolları bağlı, sinəsi dağlı dağlarda hamı vahimə və qorxu içərisində idi. Məhz həmin günlərdə o, əyninə hərbi  paltar geyinərək, silaha sarılaraq ermənilərin Kəlbəcərə hücumlarının qarşısının alınması üçün yaradılan yerli özünümüdafiə dəstəsində doğulduğu yurdun, el-obanın müdafiəsinə qalxdı!
...Bu da Kəlbəcərin işğala məruz qaldığı günlər – 2-3 aprel 1993-cü il. 
Murovdağdan aşan yol da erməni vertolyotlarının nəzarəti altındadır. Kəlbəcərlilərin sonuncu ümid və nicat yolu da bağlanmaq üzrədir. Aşağı Qılınclı kəndində ev-eşiyini tərgidib, canını qaçırmaq istəyənlərin karvanının qarşısı kəsilib! Bakıdan  intizar dolu ümid gözləyənlərin də ah-naləsi Tərtər çayına qarışıb axır. Tərtər daha nəğmə oxumur, namusunu erməni vəhşilərindən qurtarmaq üçün özlərini qayadan çaya atan kəlbəcərli qız-gəlinin dilindən söylənilən ağılar qulaqlarda uğuldayırdı. Birdən Tahir Mehtiyev haradansa peyda oldu və qışqırdı:
-Satqınlar, alçaqlar, kəlbəcərliləri aldadan nadanlar bizi təklədi!!! Buraxın bu yazıq, yesir insanları, barı əsir düşməsinlər, girov aparılmasınlar!
Lakin gec idi, çox gec... O, özü də inana bilmirdi ki, bu günə kimi “gözləyin, Bakıdan kömək gəlir, yerinizdə möhkəm dayanın!”,- deyənlər kəlbəcərliləri çıxılmaz vəziyyətdə qoysunlar. Axı, o, özü də camaata hər gün ürək-dirək verənlərdən biri idi. Həm də ona daha çox inanırdılar.
 Kəlbəcər Ərazi Müdafiə batalyonunun yaradıcılarından biri olduğu üçün ona daha çox inanırdıq.  Baş-leytenant rütbəsi ilə oktyabr 1991-ci il tarixdən Azərbaycan Ordusunun ilk bölmələrindən olan Kəlbəcər Batalyonunun ilk qərərgah rəisi vəzifəsində fəaliyyətə başlamış, onun təşkilinə rəhbərlik etmiş Tahir Mehtiyev Ağdərə və Kəlbəcər bölgələrində erməni işğalçılarına qarşı aparılan döyüş əməliyyatlarında iştirak etmişdi. 1992-ci ildən hərbi komissarlıqda xidmət göstərirdi. 
...İllər keüçdi, amma yel və quş qanadında yox...
Kəlbəcərlilərin didərginlik illərinin uzunömürlülüyünü o görmədi... Nə yaxşı ki, görmədi. Ona görə “nə yaxşı” ki, biz çəkdiyimiz müsibətləri o çəkəmməzdi, dözəmməzdi!!!
TAHİR üçün üzlər şırım-şırım, yanaqlar qan rəngli idi...
Bu da 1996-cı il. Tahir Mehtiyevin 42 yaşının işığı... 60 yaş! Az yaş deyil! Amma, O, bu 60-ı yaşadımı?! Hiss etdikmi Tahiri ağsaqqal, müdrik yaşını?!
Birdən işıqlar söndü. Hamı dəydi bir-birinə: 
-Ay aman, noldu? Ermənilər Ağdərədən söndürdü?!
-Ə, yox eyyy, bu sönən işıq Tahirin qəlbininkiydi. Söndürdülər. Həmişə el-obaya işıq payladan, haradasa xəttə nasazlıq olsa özünü ora birinci yetirən Tahirin bu dəfə köksündən işıq yox, qan seli axırdı. Gəncə başdan-başa onun qanına bələnmişdi dedilər. İşıq yandırmaq olardı? Yusif dayının beli bükülmüşdü. Gülzar xala, çaş-baş qalmışdı. Qardaş-bacılar baxırdı evin başçısının üzünə. Həmişə ondan ağsaqqal sözü eşitmişdilər. Bu dəfə də hamının qara qanı axıb Tahir Mehtiyevin qıpqırmızı qanına qarışırdı: üzlər şırım-şırım, yanaqlar qan rəngli.
Həmin günün gecəsiydi. Goranboyun Qızılhacılı kəndində Ayna xalamın da ürəyi dayandı. Bu,  Tahirə sevgidən idi. Qızı Esmira Tahirin qardaşı Məhəmmədəlinin ömür-gün yoldaşı idi. Tahir özünü qohum-əqrabaya elə sevdirmişdi ki, həmin günlər kəlbəcərlilər mərsiyə deyir, sinə döyürdülər. Göygöl  şəhərinin yenicə salınan Şəhidlər xiyabanında Tahir üçün son mənzil hazırlanmışdı. Onun tabutu Samuxdan Gəncəyə, oradan isə Göygöldəki Şəhidlər  xiyabanına çiyinlərdə aparılırdı. Onda cüt balası Turalla Zülfiyənin ağlı hələ kəsmirdi nələr baş verdiyindən. Nə biləydilər ki, ataları birdəfəlik gedir, həm də ruha dönüb Kəlbəcərinə qovuşmaq üçün...
Ömür-gün yoldaşın Südabə müəllimə sənin təsəllini onlardan və bir də qazanıb qoyub getdiyin xatir-hörmətdən alır, qardaş! Elə bildim ki, bu misraları Südabə müəllimə pıçıldayır, hamının eşitməməsi üçün. Axı,  büküm-büküm olmuş ürəyinin yarasını kimsə görmürdü. Nə olmuşdusa ona olmuşdu. Bir də bu evin qapısını açmayacaqdın, könülləri oxşayan gülüşlərinə həsrət qalmışdı.
Onda bu misralar gecə məni dara çəkirdi:
Qınamayın məni, ellər,
Bulaq tək gözüm ağlayır.
Neçə ildir tapdaqdakı
Dərəm, həm düzüm ağlayır.

Nəsibimiz ağrı-acı,
Tahir idi nəslin tacı.
İllərdir ki, acı-acı
Səbrlə dözüm ağlayır.

Dərdim olub büküm-büküm,
Budur qəlbimdəki yüküm.
Necə yıxım, necə söküm,
Dilimdə sözüm ağlayır.

Yurdun sönən çırağına,
Tarixin bu varağına,
Paslanan yas-yarağına
Ocağım, közüm ağlayır.

Hanı Famil, ya Mirzəli,
Bu yuxunun yox əzəli.
Kəlbəcər dünya gözəli,-
Tapdanan izim ağlayır.

...İstəyirəm deyim ki, yaşasaydı 60 illik yubileyinə yığışardı qohumlar, dostlar... Təəssüf, amma, “yaşasaydı” kəlməsini dilimə gətirə bilmirəm. O, yaşayır! Tahir Mehtiyev daim yaşayacaq, həm də qürurla, bizi kimi – ölə-ölə, can çəkə-çəkə yox!!! O, düşməndən qisasını alıb getdi!
Bir dəfə mənə qayıtdı ki, düşmənə nifrətimizi şeirnən necə deyə bilərsən?  Mən şeir yazmadığımı deyəndə, həmişəki kimi, elə güldü, yanaqları batdı:
-Bilmirəm ki, yazırsan-yazmırsan? Bax mən birini deyim, sən sonrasını düzəldərsən:
Dönüb gözlərimdə yaşa,
Axam Kəlbəcərdən ötrü. 
Övlad ola bilmədimsə, 
Yoxam Kəlbəcərdən ötrü! 
Allahım! Sanki şair deyirdi sinədən. Amma sonrasını demədi. Bilmədim ki, o birisi bəndləri də deyəcək, ya deyib. Sonrasını mənə tapşırdı. İllər keçəndən sonra həmin yarımçıq şeir belə alındı:
Yığmışam dərdi ürəyə,
Qəmnən əriyə-əriyə.
Dönsəm də sümük-dəriyə,
Toxam Kəlbəcərdən ötrü?

Qurbanam dərə-düzünə,
Döyməsin bizsiz dizinə.
Düşməninin sağ gözünə
Oxam Kəlbəcərdən ötrü.
11 dekabr 2014-cü il tarixində vətənpərvər igid, qorxmaz, cəsur kəlbəcərli zabitimizin, bir vaxtlar güvəndiyimiz Tahir Mehtiyevin 60 yaşı tamam oldu. Kim bildi, Allah!? Biz ki, belə laqeyd olmamışdıq! Yox, Tahir Mehtiyevi yaxından tanıyanlar üçün o, həmişəyaşar qardaşdır,  sirdaşdır, dostdur, atadır, babadır...
Ruhu narahat qardaş, mən də gecikdim sənin harayına! Bu dəfə də gecikdim. Dünən bu yazını yazıb qurtara bilmədim, ürək imkan vermədi. Bəlkə də bu, sonuncu yazımdır, bilmirəm. Amma yazmalıydım, yazdım! Yaza bilmədim,  yazmaq istədiklərimin mində birini. Sənin dəfn günündə atan, rəhmətlik Yusif dayı hamımıza təsəlli verib deyirdi ki, oğul  doğulur el-oba, Vətən üçün! Ağlamayın, Allaha xoş getmir! Sənin amansız, vaxtsız əcəlinin necə və haradan gəldiyini də bilmədik. Sən bir şəhid ailəsinə dayaq durmaq üçün tələsirdin, ya da əbədi yaşamaq üçün cənnətə qovuşmağa? Bu sualın cavabını kimsə verə bilməz...

Və sonda....

Qorxmayıb sən qar-sazaqdan,
Gedərsənmi mənnən dağa?
İçməyə bumbuz bulaqdan,
Gedərsənmi mənnən dağa?

Gül dərib, çiçək yığmağa,
Şeh olub gülə yağmağa,
Daş üstə xına yaxmağa,
Gedərsənmi mənnən dağa?

Murovdan azıb getməyə,
Zirvədən süzüb ötməyə,
Qayada, daşda bitməyə,
Gedərsənmi mənnən dağa?

Kəhər yalmanına yatıb,
Bütün dərdi-səri atıb,
Arzuya, diləyə çatıb,
Gedərsənmi mənnən dağa?

Yağıya divan tutmağa,
Dərdi-sərini atmağa,
Yatanları oyatmağa,
Gedərsənmi mənnən dağa?

Ayaqyalın, başı açıq,
Gəzək orda açıq-saçıq.
Xəyal durna, yol dolaşıq,
Gedərsənmi mənnən dağa?

Yurdda alaçıq qurmağa,
Köçün yolunu qırmağa,
El-obanı qorumağa,
Gedərsənmi mənnən dağa?

Məhəmməd Nərimanoğlu 

QALXIB AYAĞA, AZƏRBAYCAN!

Hünəriylə, qeyrətiylə ad almışdı!
Ocağıyla, közüylə o, Od olmuşdu!
Türk qalası, Qurd balası -Qurd olmuşdu!
Nə qorxum, nə hürküm var, nə həyəcan,
Dünya, bax ha, qalxıb ayağa, Azərbaycan!

Qarşınsında oğru, quldur ermənimi?
Yara qanlı, yoxdu bunun dərmanımı?!
Qəbul eylə daş-toprağın qurbanını,
Ana kimi böyüdübdü canında can,
Dünya, bax ha, qalxıb ayağa Azərbaycan!

Nifrət etdim qorxaqlara, həm özümə,
Oğullamı, döyüm başa, həm də dizə?!
Dayanmışıq düşmən ilə biz üz-üzə.
Borcum vardır illərdi ki, sənə bir can,
Dünya, bax ha, qalxıb ayağa Azərbaycan!

Təklənməzdi, dördbir yanı igidləri,
Qurban gedir, şəhid olur  ərənləri!
Basılmazdır, qorunacaq sərhədləri!
Əsgər kimi dayanıbdı yurdda qarı-qocan,
Dünya, bax ha, qalxıb ayağa Azərbaycan!

Tanımıram nə ATƏT-i, qeyrisini,
Bundan sonra düşünmərəm gerisini!
Soyam gəək erməninin dərisini!
Qisasını alacam ermənidən doyanacan,
Dünya, bax ha, qalxıb ayağa Azərbaycan!

Məhəmməd NƏRİMANOĞIU
Bakı, 09 oktyabr 2021-ci il
Dalidag.az