İyirmi səkkiz illik ayrılıq məcburi köçkünlərə təkcə maddi və mənəvi zərbələr vurmadı. Eyni zamanda insanlar öz mədəni irsindən, toy-büsatından uzaq düşdü. Uzun müddət elindən-obasından ayrı yaşamağa məcbur olanlar öz peşələrini, sənətlərini itirdilər. Məskunlaşdıqları yerlərdə öz sənətlərini davam etdirənlər yalnız həmin sənətdən pul qazana bilənlər oldu. Lakin elə insanlar da var ki, onlar mədəni irsimizin qorunmasında qazanc götürməyi ön plana çəkmir, mədəniyyətimizlə yaşayır, onunla nəfəs alır. 
Doğma Kəlbəcərimizin səsi-sorağı dünyaya yayılan inciləri çox olub: Tarix-diyarşünaslıq muzeyi, Dədə Qorquddan yadigar qalan Dədə Şəmşirin başçılıq etdiyi Kəlbəcər aşıqları, min bir dərdin dərmanı olan İstisu sanatoriyası, milli-mənəvi dəyərlərimiz olan böyüyə-kiçiyə hörmət, ağsaqqal sözündən çıxmamaq, ailə dəyərlərinə hörmət, əksər kəndlərdə boşanma sayının sıfıra bərabər olması və s. Kəlbəcərimizin incilərindən biri də Maraloyunu idi. Gözümü dünyaya açandan Mehralı kişinin başçılıq etdiyi folklor qrupunun Maraloyunu və Kilimarası oyunlarını məharətlə ifa etdiyini eşitmişəm. Kəlbəcərin çal-çağırlı vaxtlarında Mehralı Süleymanovun başçılıq etdiyi "Maraloyunu" folklor qrupu kəndbəkənd gəzərək camaat  qarşısında "Maraloyunu" və  "Kilimarası" tamaşalarını məharətlə ifa edərdilər.
Mehralı Süleymanov Kəlbəcər rayonunun Ağcakənd kəndində anadan olmuş, burada böyüyüb boya -başa çatmış, bu sənəti isə atasından ona miras qalmışdı. O da oğlanları Süleyman və Şəfaqətlə birlikdə rayon mədəniyyət şöbəsinin keçirdiyi tədbirlərdə müntəzəm olaraq iştirak edirdi.
Məcburi köçkünlük dövründə Aşıq Şəmşir adına Kəlbəcər rayon mədəniyyət evi öz fəaliyyətini əvvəlcə Gəncə şəhərindəki Gülüstan qəsəbəsində, daha sonra isə Gəncədə məcburi köçkünlər üçün salınan yeni qəsəbədə davam etdirərək Kəlbəcərin mədəni irsinin, xüsusilə də folklor və aşıq sənətinin inkişaf etdirilməsinə, onun itməməsinə təkan vermişdir. Kəlbəcərdəki folklor nümunələrinin qorunub saxla
nmasında xüsusi rolu olan adamlardan biri də Aşıq Şəmşir adına Kəlbəcər rayon mədəniyyət evinin direktoru Akif Bayramovdur.
1965-ci ildə Kəlbəcər şəhərində anadan olmuş Bayramov Akif Şəmsəddin oğlunun mədəniyyət və incəsənətə olan  marağı  onu 1982 ci ildə Kəlbəcər rayon Mədəniyyət şöbəsində  işləməyə gətirdi. O, mədəniyyət şöbəsində kutləvi işçi, avtoklub mudiri və 1987- ci ildən bu gunə qədər Aşıq Şəmşir adına Kəlbəcər rayon Mədəniyyət evinin direktoru vəzifəsində işləyir. 1988- 1993- cü illərdə Əlibəy Huseynzadə adına Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Unıversitetinin " Mədəni- maarif fakultəsini" bitirmişdir.
Akif Bayramovla söhbətimiz zamanı o bildirdi ki, Aşıq Şəmşir adına  Kəlbəcər rayon Mədəniyyət evində xalq aşıqlar ansamblı, "Kilimarası və Maraloyunu" folklor kollektivi, "Zurnaçılar" ansamblı, "Dəlidag" xalq çalgı alətləri ansamblı, uşaq aşıqlar ansamblı, rəqs qrupu fəaliyyət göstərir.
"Maraloyunu" folklor kollektivinin ifaçılarından Suleyman Suleymanov artıq təqaudə çıxıb. Süleymanovların davamçıları Rövşən Əliyev və Elşən Nəsibov bu işin öhdəsindən layiqincə gəlirlər. Onlar pofessional ifaçı kimi butun respublika səviyyəli tədbirlərdə, eləcə də hər Bakıda keçirilən Beynəlxalq Novruz bayramı şənliklərində Cənab Prezidentin qarşısında dəfələrlə çıxışlar edib. Folklor kollektivinin tərkibində "Zurnaçılar" ansamblı da var ki, onun rəhbəri Rəfail Cəmilov, Seymur Bəylərov və nağara ifaçısı Rəsul Əhmədov isə həmin ansamblın üzvləridir.
Akif Bayramov sözlərini nikbinliklə bitirdi: Biz iyirmi səkkiz ildə mədəniyyətimizin nümunələrini qoruduq ki, Kəlbəcərə qayıdanda həmin əmanətləri xalqımıza təhvil verək. Şükür Allaha, müzəffər ordumuz rayonumuzu düşmən tapdağından azad edib. Biz buna görə Ali Baş Komandanımıza, Ordumuza, şəhid və qazilərimizə borcluyuq. Şəhidlərimizə Allahdan rəhmət diləyir, qazilərimizə, Ali Baş Komandanımıza və onun Müzəffər Ordusuna can sağlığı arzulayırıq. İnşallah, tezliklə Kəlbəcərə qayıdarıq, dağlarımızdan yenə də  qara zurnanın səsi ucalar, folklor ansambllarımız orada konsert verərlər.  

Oqtay SALAHLI
Dalidag.az